Nöbetçi Eczaneler
Her Gün 1 Dakika Ayak Kontrolü Hayat Kurtarabilir
Uzman Dr. Koç, diyabetli bireylerde sinir hasarı ve damar tıkanıklığının ayaklarda yara açılmasına zemin hazırladığını belirterek şunları söyledi:
“Kişi her gün yalnızca bir dakika ayak tabanını ve parmak aralarını kontrol etse, kırmızı alanı, su toplamasını, çatlağı erken fark eder. Bu bir dakikalık alışkanlık, bazen bir ömrü kurtarır.”
Koç’a göre günlük ayak bakımı; ılık suyla yıkama, dikkatli kurutma, parmak aralarına krem sürmemek ve uygun ayakkabı tercih etmekle başlıyor.
“Amacımız Amputasyonu Değil, Ayak Sağlığını Korumak”
Modern diyabetik ayak yaklaşımının temelinde önleme, eğitim ve erken müdahale olduğunu vurgulayan Koç:
“Bugün amputasyon, tedavinin doğal sonucu değildir. Asıl hedef, ayağı kaybetmeden önce riskleri ortadan kaldırmaktır.”
dedi.
Diyabetik ayak tedavisinde:
- yara temizliği ve modern pansumanlar,
- basıncın azaltılması (off-loading),
- enfeksiyon kontrolü,
- dolaşım sorunlarının giderilmesi
birlikte uygulanıyor.
“Ayakkabı Seçimi Tedavinin Yarı Disiplinidir”
Koç’a göre yanlış ayakkabı, diyabetik ayaktaki en yaygın tetikleyicilerden biri:
“Ayağa dar, sert, sivri uçlu ayakkabılar risk oluşturur. Parmakların rahat ettiği, yanlardan baskı yapmayan ayakkabılar tercih edilmeli. Çoraplar pamuklu ve sıkmayacak özellikte olmalı.”
Özellikle tabanda yara olan hastalarda özel tabanlıklar ve basıncı azaltıcı cihazlar önem taşıyor.
Multidisipliner Merkezler Başarıyı Artırıyor
Uzman Dr. Koç, diyabetik ayak tedavisinin tek bir branşla yönetilemeyeceğini belirterek:
“Cerrah, endokrinolog, enfeksiyon hastalıkları uzmanı, podolog, hemşire… Hepsi aynı masada olmalı. Multidisipliner merkezlerin açılması amputasyon oranlarını düşürdü.”
dedi.
Türkiye’de birçok hastanede diyabetik ayak birimlerinin kurulmuş olmasının sonuçlarının olumlu olduğunu vurguladı.
“En etkili ilaç: Eğitim”
Koç, hastanın ve ailesinin sürece katılmasının kritik olduğunu söyledi:
“Eğitim verilmemiş hasta, en gelişmiş tedaviye rağmen risk altındadır. Basit bir yara bile günler içinde büyük bir probleme dönüşebilir. Bilgi, tedavinin ayrılmaz parçasıdır.”
Uzman Dr. Koç’tan Diyabetik Ayak İçin 5 Altın Kural
- Günlük ayak kontrolü
- Ilk bulguda sağlık kuruluşuna başvuru
- Uygun ayakkabı ve çorap seçimi
- Kan şekeri kontrolü ve sigaradan uzak durma
- Yılda en az bir kez ayak muayenesi
“Amacımız sadece tedavi değil; hayat kalitesini korumaktır”
Hastalığın yönetilebilir olduğunu vurgulayan Koç:
“Diyabetik ayak kader değildir. Doğru önlem, doğru tedavi, doğru alışkanlıklarla insanlar hem ayaklarını hem yaşam kalitelerini koruyabilir.”