Nöbetçi Eczaneler
Uluslararası bilim insanları, e-sigaraların hem bağımlılık düzeyi hem de akciğer hasarı bakımından klasik sigaralara benzer, hatta bazı yönleriyle daha tehlikeli olduğunu belirtiyor.
ABD, İngiltere ve Avrupa’dan Uyarı: “E-sigara yeni neslin sigarası oldu”
Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) araştırmacısı Dr. Brian King, gençlerde e-sigara kullanımındaki patlamanın küresel bir halk sağlığı tehdidine dönüştüğünü belirterek şu uyarıyı yapıyor:
“E-sigara, nikotinin en hızlı emildiği formlardan biridir. Genç beyninde bağımlılık eşiğini düşürüyor. Bu, gelecekte daha ağır bağımlılıkların kapısını aralıyor.”
İngiltere Kraliyet Hekimler Koleji’nden (Royal College of Physicians) Prof. Nick Hopkinson ise, aromalı ürünlerin özellikle ergenler üzerinde ciddi bir çekim etkisi yarattığını söyleyerek “E-sigara piyasası bir laboratuvar değil, kontrolsüz bir deney alanı hâline geldi.” ifadelerini kullandı.
Tıp dergilerinde yayımlanan bulgular: “Akciğer dokusunu tahrip ediyor”
New England Journal of Medicine, The Lancet ve Chest gibi önde gelen tıp dergilerinde yayımlanan çalışmalar, e-sigara kullanımının:
- Akciğerlerde mikroskobik düzeyde yağ birikimine,
- İltihaplanma ve bronş hasarına,
- Solunum kapasitesinde düşmeye,
- Kalp ritim bozukluklarına,
- Ani solunum yetmezliği sendromuna (EVALI)
yol açtığını ortaya koydu.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) 2019–2023 arasında EVALI nedeniyle 2.800’den fazla hastaneye yatış ve 68 ölüm kaydedildiğini duyurdu. CDC’den Dr. Anne Schuchat durumu şu sözlerle özetliyor:
“Bu ürünlerin güvenli olduğuna dair hiçbir bilimsel kanıt yok. Aksine elimizde giderek güçlenen tehlike verileri var.”
Aromalar masum değil: “Akciğerde tahrip edici kimyasal reaksiyon”
Harvard T.H. Chan School of Public Health araştırmacıları, e-sigara likitlerinde sıkça kullanılan diacetyl, 2,3-pentanedione ve acetoin gibi aromatik maddelerin yüksek sıcaklıkta zehirli formaldehit türevlerine dönüştüğünü gösterdi.
Araştırmayı yürüten Dr. Joseph Allen,
“Meyve, şeker, sakız aromaları masum değil; solunduğunda solunum sistemini yavaş yavaş çökerten bir kimyasallar kombinasyonuna dönüşüyor.” açıklamasıyla tehlikenin boyutuna dikkat çekti.
Ülkeler peş peşe yasaklıyor
E-sigaraların gençleri hedef alan pazarlama teknikleri ve sağlık etkileri nedeniyle birçok ülkede yasaklar artıyor:
- Avustralya: Nikotinli e-sigaralar tamamen yasaklandı.
- Yeni Zelanda: Gençlere satış engelleniyor, aromalar sınırlandı.
- ABD: FDA birçok aromalı ürünü piyasadan çekti.
- Hindistan: E-sigara üretimi, ithalatı ve satışı tamamen yasak.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ülkeleri “acil düzenleme” çağrısıyla uyararak,
“E-sigara, sigara endüstrisinin genç nesli yakalamak için kullandığı yeni bir araçtır.” açıklamasını yaptı.
Uzmanlar ortak noktada birleşiyor: “Zararsız değil, bağımlılık yapıcı ve tehlikeli”
Kanada Toronto Üniversitesi’nden solunum hastalıkları uzmanı Prof. David Hammond, e-sigara kullanıcılarının büyük bölümünün “zararlı olmadığı” algısına sahip olduğunu, ancak bunun bilimsel bir gerçeklik taşımadığını belirterek şu değerlendirmeyi paylaştı:
“E-sigara sadece bir sigara bırakma aracı değil, aynı zamanda yeni bir bağımlılık oluşturucu. Bu ürünler bağımlılığı azaltmıyor; bağımlılığı şekil değiştirerek sürdürüyor.”
Sonuç: “Bir nesli kaybediyoruz”
Uzmanlara göre e-sigara, tütün endüstrisinin “dumansız ama daha bağımlılık yapıcı” yeni silahı hâline geldi. Gençlerin düşük yaşta nikotinle tanışması, gelecekte hem sigara bağımlılığını hem de solunum hastalıklarını artıracak.
DSÖ’nün ifadesiyle: “Tütünle mücadelede kazandığımız cepheleri, e-sigarayla hızla kaybediyoruz.”