Nöbetçi Eczaneler
Ancak bu ilaçlarla ilgili en çok tartışılan iki konu var:
pankreatit (pankreas iltihabı) ve safra taşı oluşumu.
Zayıflama İğneleri ve Pankreatit Tehlikesi: Hangi İlaçlarda Risk Artıyor?
GLP-1 sınıfı zayıflama iğneleri (semaglutid, liraglutid, dulaglutid, tirzepatid) dünya çapında milyonlarca kişi tarafından kullanılıyor. Bu ilaçların arasında özellikle semaglutid (Ozempic, Wegovy) ve tirzepatid (Mounjaro, Zepbound) son dönemde en çok tercih edilen ve kilo kaybında en etkili olan ilaçlar olarak öne çıkıyor.
Kilo kaybı ve iştah kontrolünde etkili oldukları klinik çalışmalarla gösterilmiş durumda. Ancak bu ilaçlarla ilgili en çok tartışılan iki konu var:
pankreatit (pankreas iltihabı) ve safra taşı oluşumu.
🔥 Neden Risk Artıyor?
GLP-1 agonistleri iştahı azaltıyor.
Bazı kişiler, gün boyu çok az beslenerek hızlı kilo veriyor.
Bu durum:
- safra kesesinin yeterince boşalmamasına
- safra yoğunlaşmasına ve çamur oluşumuna
- safra taşı gelişimine
yol açabiliyor.
Safra taşı da safra kanalını tıkadığında akut pankreatit tablosu ortaya çıkabiliyor.
➡️ Risk “ilaçtan” değil, “yanlış beslenme ve hızlı kilo kaybından” kaynaklanıyor.
⚠️ Pankreatit Belirtileri – Acil Uyarı
Aşağıdaki belirtilerden biri varsa acil müdahale gerekir:
- Karın üst bölümünde şiddetli ağrı
- Ağrının sırta vurması
- Bulantı ve sürekli kusma
- Ateş
- Karnın sertleşmesi
Bu grup ilaç kullanan kişilerde pankreatit nadir görülür; fakat meydana gelirse hayati önemdedir.
🧪 Hangi İlaçlar En Çok Kullanılıyor?
💉 Semaglutid
(Ozempic, Wegovy)
💉 Tirzepatid
(Mounjaro, Zepbound)
💉 Liraglutid
(Saxenda)
💉 Dulaglutid
(Trulicity)
Hepsi aynı sınıfa yakın etki mekanizması ile çalışır; iştahı azaltır, mide boşalmasını yavaşlatır, kilo kaybına yardımcı olur.
👁️ Kimler Daha Yakın Takip Edilmeli?
- Daha önce safra taşı öyküsü olanlar
- 40 yaş üzeri kadınlar
- Çok hızlı kilo verenler
- Diyabet + obezite birlikteliği olanlar
- Ailede safra taşı hikâyesi olanlar
Bu kişilerde karın ultrasonu takibi önerilir.
🥗 Riskleri Azaltmak İçin Öneriler
✔ Uzun süre aç kalma
Yanlış!
Günde 2–3 küçük öğün, içinde bir miktar sağlıklı yağ olmalı.
(Zeytinyağı, ceviz, avokado)
✔ Haftada 0,5–1 kg’dan fazla zayıflama hedeflenmemeli.
✔ Bol su tüketimi: 2–2,5 litre
✔ Ağrı–kusma durumunda bekleme: acile başvur.
🩺 Uzman Görüşü
“İlaçlar suçlu değil; kontrolsüz kullanım suçlu.
Uzun açlık dönemleri ve ani kilo kaybı safra taşı riskini artırır.
Düzenli küçük öğünlerle bu risk büyük ölçüde azaltılabilir.”
✔️ Sonuç
GLP-1 sınıfı zayıflama iğneleri kilo kaybında etkili ve dünyada yaygın kullanılan tedavilerdir.
Riskler minimaldir ve doğru beslenme – dikkatli takip ile yönetilebilir.
➡️ Panik yok, bilinçli kullanım var.