Şeker Hastalığında Sağlıklı Beslenme Tedavisi

“Hocam! Yeni bir iğne çıkmış, haftada bir vuruluyormuşsun, sonra ne istersen yiyebiliyormuşsun! Var mı öyle bir şey, doğru mu?”

Hemen söyleyeyim: Öyle bir iğne yok.

Hem olsa bile hiçbir doktor, hiçbir sağlıklı beslenme uzmanı –ister diyabetli olsun ister olmasın– kimseye “Ne istersen ye” gibi kontrolsüz bir cümle sarfetmez.

Gün içinde baktığımız onlarca hastanın hastalıklarının temel sebebi: sağlıksız beslenme alışkanlıklarımız.

Yeme–içme düzenimizi düzeltebilsek pek çok hastalıktan, hatta ilaçlardan kurtulmamız mümkün.

Çağımızın vebası diyabet, tam da böyle bir hastalık. Patofizyolojik detaylara girmeden söyleyelim: kan şekeri seviyelerinin sürekli yüksek seyretmesiyle karakterizedir. Nam-ı diğer: Şeker hastalığı – Diyabet.

Sürekli ilaç kullanır, hatta insülin iğnesi vuruluruz; buna rağmen diyabete bağlı kalp-damar tıkanıklıkları, görme kayıpları, böbrek yetmezliği ile karşılaşırız.

“Ama hocam! Vallahi yemiyorum, ilaçlarımı düzenli kullanıyorum, yürüyüş yapıyorum ama olmuyor; bir türlü düşmüyor şekerim!”

Doğru.

Diyabet, kan şekeri düzenleme bozukluğu ile seyreden zahmetli bir hastalıktır.

Fakat yalnızca ilaçlarla bu hastalığı yenebileceğimizi düşünmek yanlıştır.

Peki ne yapmalıyız?

Kesinlikle sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmeli ve özetle YTD dediğimiz YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİĞİ TEDAVİSİ’ne başvurmalıyız.

Sizler için bazı uygulanabilir öneriler hazırladım. Bunları hayata geçirirseniz diyabete karşı verdiğiniz mücadelede daha başarılı olursunuz.

1) Yemek Tabağınızı Akıllıca Seçin

Yedikleriniz, kan şekerinizin en büyük belirleyicisidir.

✔️ Porsiyon Kontrolü

Sadece ne yediğiniz değil, ne kadar yediğiniz de önemlidir.

Küçük tabak kullanın, yavaş yiyin, doygunluk hissine izin verin.

✔️ Kompleks Karbonhidratlar

Beyaz ekmek, pirinç, şekerli gıdalar yerine:

Tam tahıllar, yulaf, esmer pirinç, bulgur tercih edin.

✔️ Bol Sebze ve Meyve

Özellikle yeşil yapraklı sebzeler ve

düşük glisemik indeksli meyveler (çilek, böğürtlen, elma).

Günde en az 5 porsiyon hedefleyin.

✔️ Sağlıklı Yağlar

Kızartmalardan uzak durun.

Zeytinyağı, ceviz, badem ölçülü tüketin.

✔️ Şekerli İçeceklerden Kaçının

Kola, gazoz, hazır meyve suları, şekerli kahveler kan şekerini hızla yükseltir.

2) Fiziksel Aktivite: Harekete Geçin!

Egzersiz, insülin etkinliğini artırır; kan şekerini düşürür.

✔️ Haftalık Hedef

Engel yoksa:

Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta aerobik egzersiz

(tempolu yürüyüş, yüzme, bisiklet).

Bu, günde yaklaşık 30 dakika demektir.

✔️ Kas Gücü

Haftada 2–3 gün direnç egzersizi:

Şınav, squat, ağırlık, lastik bant.

Kaslar şekeri en çok kullanan dokulardır.

✔️ Günü Bölün

Uzun süre oturmayın.

Her saat başı 5–10 dakika hafif yürüyüş bile fark yaratır.

3) Stres ve Uyku Yönetimi: Zihninizi Dinlendirin

Stres ve düzensiz uyku, kan şekeri kontrolünü doğrudan bozar.

✔️ Stresi Azaltın

Hobiler edinin, kavgalı ortamlardan uzak durun.

Stres hormonları (kortizol) yükselince kan şekeri artar.

✔️ Kaliteli Uyku

Her gece en az 7 saat kesintisiz uyku hedefleyin.

Uyumadan önce:

• Televizyon
• Telefon
• Bilgisayar ekranı

Beyaz-mavi ışıktan uzaklaşın.

Sarı, gün ışığı gibi loş ortamları tercih edin.

4) Sigara ve Alkolü Mutlaka Sıfırlayın

❌ Sigara

Damar sertliğini hızlandırır.

Diyabetli bir kişi için sigara, kabul edilemez risktir.

❌ Alkol

Önce kan şekerini yükseltir, ardından tehlikeli şekilde düşürebilir.

Sonuç

Diyabetle yaşamak bir maratondur.

Yaşam tarzı değişiklikleri tutarlılık ve sabır ister.

Sağlıklı seçimler yaparak, diyabetin hayatınızı yönetmesine izin vermeyin.

Siz yönetin. Siz kontrol edin.

Sağlıklı günler dilerim.

Uzm. Dr. Cemil ULUSAN