Demans nedir? Kimlerde görülüyor?

Sağlık Bilimleri Üniversitesi İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı Prof. Dr. Mehmet İlkin Naharcı, demansı bir üst başlık olarak ele almak gerektiğini ifade ederek “Alt başlıklarda alzheimer yer alıyor. Bu da yaklaşık tüm demans hastalarının yüzde 70’ini oluşturuyor. Geri kalan kısmında daha nadir görülen tipleri var” dedi.

İNSAN ÖMRÜNÜN UZAMASI BU HASTALIKLARIN ARTMASINA NEDEN OLDU

Hastalığın son yıllarda sıkça görülmesinin nedenini “Tıbbın gelişmesi, beslenmeye dikkat edilmesi gibi birçok nedenle insanlar daha uzun bir hayat sürüyor. İnsan ömrünün uzaması da bu hastalıkların artışına sebep oldu.” ifadeleriyle açıklayan Naharcı, demans belirtilerini şöyle sıraladı;

"Tüm hastalıklar gibi demans hastalığında da erken teşhis büyük önem taşıyor. Ancak bu hastalığın ilk belirtilerini hastalar çoğu zaman önemsenmiyor. Hastaların herhangi bir yakınması olmuyor ya da hasta kendini ifade etmiyor. ‘Benim bir unutkanlığım var, dikkatim dağınık veya sokağı karıştırıyorum’ demiyor. Bunları daha çok eşi, çocukları veya yakınları fark ediyor."

DEMANSIN BELİRTİLERİ NELER?

Naharcı, demans belirtilerini şöyle açıkladı: “Eşyaları kaybetme, çevreyi tanımada güçlük, sokakları karıştırma veya bulunduğu yerde kaybolma, isimleri unutma bu hastalığın ilk belirtileri. Öğrenme güçlüğü, eskiden öğrendiği şeyleri artık yapamama, konuşurken kelime bulmada zorluk, kişiliğinde eskiye göre değişiklik de bu belirtiler arasında yer alıyor."

80 VE ÜSTÜ HER ÜÇ KİŞİDEN BİRİNDE DEMANS GÖRÜLÜYOR

Yaşla paralel olarak demans görülme sıklığı da artıyor. Öyle ki 80’li yaşlarda neredeyse her üç kişiden birinde demansa rastlanıyor. Demans hastaları 65 yaş öncesi ve sonrası olarak iki gruba ayrılıyor. 65 yaşından sonra demans görülen grup, tüm hastaların yüzde 90’ını oluşturuyor. Geriye kalan yüzde 10’luk grup ise 65 yaş altı.

DEMANSIN YANINDA BAŞKA HASTALIKLAR DA OLABİLR

Naharcı şöyle devam etti:

“Ne kadar erken teşhis olursa, hastanın daha iyi bir yaşam kalitesine sahip olma şansı artıyor. Bu hastaların hekim tarafından takip edilmesi gerekiyor. Çünkü bu hastalarda demansın yanı sıra diyabet, hipertansiyon ve kalp yetmezliği gibi birçok hastalık olabiliyor. Bunların komple tedavi edilmesi gerekiyor. İş sadece tedaviye başlamakla bitmiyor. Demans hastalarının çok iyi bir bakıma ihtiyacı var. Bu hastalar bir süre sonra yeti kaybına bağlı olarak bütün işlerini başkasının yardımı ile görmek zorundalar. “Destek veren bir yakınları, profesyonel bir bakıcı veya toplu yaşanan bir huzurevi ya da bakımevi olabilir. Bazı hastaların normal ilaç tedavileri yanında iyi beslenmesi, düzenli fiziksel aktivite yapmaları, bilişsel egzersizler yapmaları gerekiyor. Uykularını iyi almaları ve güvenli bir ortamda yaşamaları da önemli.”

Prof. Dr. Naharcı, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Yaşlı sağlığının yönetimi kolay bir süreç değil. Hele de demansı varsa daha da zorlaşıyor. Bunların hepsini tek bir merkezden yapmak çok önemli. O yüzden önerim, yaşlı sağlığı veya geriatri uzmanı olan merkezlerde bu hastaların takip edilmesi. Böylece hasta ve yakınları birçok konuda daha rahat ve doğru müdahalelerle karşılaşacaklar.”

Kaynak: TRT Haber/Mine Yargıcı Çiftçi