Nöbetçi Eczaneler
Türkiye’de tütün ve nikotin mücadelesinin önde gelen isimlerinden Prof. Dr. Toker Ergüder, son yıllarda piyasaya sürülen ısıtılmış sigara, elektronik sigara ve nikotin poşetleri konusunda güçlü uyarılarda bulundu.
Ergüder’e göre sorun çok açık:
“Tütün endüstrisi taktik değiştirdi. Duman yerine aerosol sundular, külü kaldırdılar, cihazları süslediler ama içerikteki bağımlılık ve zehir yerli yerinde duruyor.”
“Daha az zararlı” söylemi aldatmaca
Ergüder, bu ürünlerin sosyal medya ve mağaza vitrinlerinde “daha sağlıklı seçenek” gibi gösterilmesinin tamamen yanıltıcı olduğunu belirtti:
“Nikotin yüksek, kimyasal yük yüksek, bağımlılık riski çok ciddi. Tek fark şudur: Eski zehir ambalaj değiştirip geri döndü.”
Gençlere hitap eden gösterişli tasarımlar
Isıtılmış sigaraların, elektronik sigara cihazlarının ve renkli nikotin poşetlerinin özellikle gençleri hedef aldığını vurgulayan Ergüder, pazarlama dilinin bilinçli olarak yeniden kurgulandığını söyledi:
“Gençler için parlak renkler, tatlı aromalar, şık cihazlar… Bunlar sigaranın geleceğe uyarlanmış versiyonlarıdır. Taktik çok net: Önce ürünü sevdirmek, sonra bağımlı kılmak.”
Nikotin poşetlerinde ciddi tehlike
Ergüder’e göre yeni modanın adı artık nikotin poşeti:
- Kokusu yok
- Dumanı yok
- Kolayca gizleniyor
- Okulda ve kalabalık ortamlarda fark edilmiyor
“Bu ürünler masum değildir. Yüksek nikotin içerir, çene, ağız ve diş hastalıklarına yol açar ve bağımlılığı artırır. Gizli kullanım kolay olduğu için gençleri çok hızlı yakalar.”
“Uyuşturucuya zemin hazırlıyor”
Ergüder, nikotin bağımlılığının başka maddelere geçişi kolaylaştırdığını, bilimsel verilerin bunu desteklediğini belirterek şu ifadeyi kullandı:
“Nikotin bağımlısı genç, zaman içinde nikotin dozu yetmeyince başka maddelere yönelme riskine sahiptir. Bu ürünler uyuşturucuya açık bir kapıdır. Bu bir halk sağlığı sorunudur.”
Çözüm: Yasak ve güçlü denetim
Prof. Dr. Ergüder’e göre en etkili strateji:
- Reklam ve teşhirin tamamen yasaklanması
- Aromaların kaldırılması
- Kapalı alan kurallarının sıkı uygulanması
- Okullarda gözetim ve eğitim
“Erişim ne kadar kolay olursa, bağımlılık o kadar hızlanır. Bu ürünler gençlerin eline geçmemelidir.”
Sonuç
Ergüder, anne-baba ve eğitimcileri uyardı:
“Bu ürünleri evde görürseniz tepki vermeyin, konuşun. Gençleri suçlamak değil, anlamak gerek. Mesele bir nesli koruma meselesidir.”