İzolasyon süreci yaşlılarda kas erimesine neden olabilir
Covid 19’la mücadelede, sosyal yaşamda çok fazla yer almayan 65 yaş üstündekilerde hareketsizlik oranının artmasının, yaşa bağlı kas erimesi (sarkopeni) ve kronik hastalıkların gelişimine neden olabildiği belirtiliyor.
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Öğretim Üyesi Geriatri Uzmanı Prof. Dr. Mehmet İlkin Naharcı, Covid 19'un küresel ölçekte birçok ülkeyi etkilemeye devam ettiğini söyleyerek, hastalığın en çok 65 yaş ve üzerindekiler için risk taşıdığını vurguladı.
İZOLASYON SÜRECİNDEKİ HAREKETSİZLİK KAS ERİMESİNİ ARTIRIYOR
Evde izolasyonun, Covid-19 yayılımının engellenmesine katkıda bulunmasına rağmen hareketsiz yaşama yol açtığını vurgulayan Naharcı "Hareketsizlik neticesinde kaslarının kullanılmaması, yaşlanmadan dolayı gerçekleşen kas erimesini daha da arttırarak 'sarkopeni' denilen kas erimesine ve kronik hastalıkların gelişimine neden olabilmektedir” dedi.
5-10 GÜN HAREKETSİZLİK KAS KAYBINA NEDEN OLUYOR
Naharcı, 65 yaş üstünde 5 ila 10 gün hareketsiz kalma sonucunda, kas erimesinin, yıllık kayıptan daha fazla olduğu yönünde bilimsel veriler olduğunu aktararak, şunları kaydetti:
"Yaşlı bireylerde günlük adım sayısında ortalama 1500 azalma, 14 gün içinde yaklaşık yüzde 4'ün üzerinde kas kitlesinde kayba yol açmaktadır. İki hafta boyunca adım sayısında günlük yüzde 75 azalma kas gücünü yüzde 8 azaltmaktadır. Bunu telafi etmek için eş değer süre yapılan egzersizlerin etkisinin anlamlı olmadığı görülmüştür. Ayrıca, adım sayısında günlük 1000-1500 azalmanın, vücutta şeker metabolizmasını bozduğu ve damar iltihaplanmasını artırdığı belirlenmiştir."
DSÖ ÖNERİLERİNE GÖRE BAZI EGZERSİZLER RİSKİ AZALTABİLİR
Hareketsizliğe bağlı sağlık riskinin azaltılabilmesi için sosyal mesafe-maske kullanımı-hijyen tedbirlerini içeren kurala dikkat edilmesi kaydıyla, yaşlıların günlük yürüyüş ve egzersizlerin açık havada yapabileceğini söyleyen Naharcı, Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) önerileri doğrultusunda yapılabilecek egzersizlere ilişkin şu bilgileri paylaştı:
BÜYÜK KAS GRUPLARI GÜÇLENDİRİLMELİ
"Haftada en az 150 dakika tempolu yürüyüş, bisiklete binme, yüzme gibi orta yoğunluklu aerobik egzersiz veya en az haftada 75 dakika yokuş yukarı yürüme, koşma gibi yüksek yoğunluklu aerobik egzersiz yapılmalı,
Aerobik egzersizler en az 10 dakika kesintisiz devam etmeli,
Egzersizin ek sağlık faydalarının görülebilmesi için orta yoğunluklu egzersiz haftalık 300 dakikaya, yüksek yoğunluklu egzersiz ise 150 dakikaya kadar, zaman içinde çıkarılmalı,
Hareket sorunu yaşayan yaşlı bireyler ise dengeyi iyileştirme ve düşmeyi önleme aktivitelerini haftada en az 3 gün gerçekleştirmeli,
Büyük kas gruplarını içeren kas güçlendirme egzersizleri ise haftada en az 2 gün uygulanmalı,
Sağlık problemleri nedeniyle bu önerilerin gerçekleştirilemeyeceği durumlarda ise yaşlı birey kabiliyetleri ve durumu müsaade ettiği oranda fiziksel olarak aktif olmalı."
EV İÇİNDE DE HAREKETLİ OLMAK ÖNEMLİ
Prof. Dr. Naharcı, "Ev içinde hareketsizliği azaltmada, gün içinde daha az oturma ve daha fazla hareket etme, mümkün olduğunca televizyon izlerken ayakta kalma ve kabiliyetler dahilinde ev işleriyle uğraşma da hareketsizliği önleyebilir seçeneklerdir." dedi.
AİLE BİREYLERİ DE DESTEK OLMALI
Aile desteğinin, yaşlının daha etkin olmasını sağlamada teşvik etmeye yardımcı olabildiğine işaret eden Naharcı, aile bireylerinin yaşlıyla beraber hatta uzaktan aktivitelere katılarak kişinin motivasyonunun artırılabileceğini ve duygusal destek sağlanabileceğini de sözlerine ekledi.