Geceleri Sık Tuvalete Kalkıyorsanız Dikkat!

Tıpta noktüri olarak adlandırılan bu durum, sanıldığından çok daha yaygın bir sağlık problemidir.

Noktüri Nedir?

Normalde böbrekler gece saatlerinde daha az idrar üretir. Bu sayede uyku boyunca tuvalete kalkmaya gerek kalmaz. Eğer kişi geceleri en az 1 kez idrara kalkıyor ve bu durum uykuyu bozuyorsa, noktüri olarak tanımlanır.

Kimlerde Daha Sık Görülür?

50 yaş üstü bireylerde
Prostat büyümesi olan erkeklerde
Gebelerde
Şeker hastalığı olanlarda
Kalp yetmezliği ve böbrek hastalığı olanlarda
Uyku apnesi yaşayanlarda

Gece İdrara Kalkmanın Başlıca Nedenleri

1. Yatmadan önce aşırı sıvı alımı

Çay, kahve, gazlı içecekler ve özellikle alkol gece idrarını artırır.

2. Aşırı gece idrar üretimi (Nocturnal poliüri)

Kalp yetmezliği
Böbrek sorunları
Hormonal dengesizlikler (ADH hormonunda azalma)

3. Prostat büyümesi (BPH)

Mesanenin tam boşalamaması gece sık idrara çıkmaya yol açar.

4. Aşırı aktif mesane

Mesanenin istemsiz kasılması nedeniyle ani sıkışma hissi oluşur.

5. Uyku apnesi

Solunum duraklamaları gece idrar üretimini artırır.

6. Şeker hastalığı ve kontrolsüz kan şekeri

İdrar miktarı ve sıklığını artırır.

Güncel Tedavi Yöntemleri

Tedavi, nedenin doğru belirlenmesiyle mümkün olur. Son yıllarda hem ilaçlarda hem de yaşam tarzı tedavilerinde önemli gelişmeler yaşandı.

1. Yaşam Tarzı Düzenlemeleri (İlk Basamak)

Akşam 19.00’dan sonra sıvı alımını azaltma
Kafein ve alkolü sınırlama
Akşamları bacak elevasyonu (ödemi azaltmak için)
Uyku düzeni sağlama
Fazla kilonun verilmesi (özellikle uyku apnesinde etkili)

2. İlaç Tedavileri

✔ Desmopressin

Gece idrar üretimini azaltan modern bir tedavidir.

Özellikle gece aşırı idrar üretimi olan hastalarda çok etkilidir.

✔ Alfa-blokerler

Prostat büyümesine bağlı noktüride kullanılır.

(Tamsulosin, alfuzosin vb.)

✔ 5-alfa redüktaz inhibitörleri

Prostatı küçülterek uzun vadede rahatlama sağlar.

✔ Antikolinerjikler ve Beta-3 agonistler

Aşırı aktif mesanede idrar sıkışmasını azaltır.

(Mirabegron son yıllarda en etkili tedavilerden biri.)

3. Cihaz ve Müdahale Yöntemleri (İleri Basamak)

Prostat tedavileri: Rezum, Urolift, HoLEP gibi yeni nesil girişimler
Uyku apnesi tedavisi: CPAP cihazı ile gece idrarı belirgin azalabilir
Sinir stimülasyon tedavileri: Mesane sinirlerini düzenleyerek sıkışmayı azaltır

4. Altta Yatan Hastalıkların Tedavisi

Kalp yetmezliği kontrolü
Şeker hastalığında kan şekeri düzenlenmesi
Böbrek yetmezliği yönetimi

Tedavi Edilmezse Ne olur?

Noktüri sadece “sık idrara kalkma” değildir.

Bazı çalışmalara göre:

Uykusuzluk ve kronik yorgunluk
Depresyon ve anksiyete artışı
İş performansında düşüş
Düşme ve kalça kırığı riski (özellikle yaşlılarda)
Kalp-damar risklerinde artış

gibi ciddi sonuçlara yol açabilir.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Haftada 2’den fazla gece tuvalete kalkıyorsanız
İdrarda yanma, kanama, ağrı varsa
Şiddetli horlama ve nefes durması eşlik ediyorsa
Ani kilo artışı ve bacaklarda ödem hissediyorsanız

mutlaka üroloji veya dahiliye uzmanına başvurmak gerekir.