Nöbetçi Eczaneler
İlaç Direnci Küresel Sorun Haline Geldi
Avustralya, ABD ve Avrupa’dan gelen raporlar, bitlerin uzun süredir kullanılan piretroid türevli ilaçlara karşı direnç kazandığını gösteriyor.
Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu’ndan Parazitoloji Uzmanı Dr. David Clark, konuya ilişkin açıklamasında şunları söyledi:
“Artık bazı bölgelerde klasik bit ilaçlarının etkinliği yüzde 20’nin altına düşmüş durumda. Bunun temel nedeni, bitlerin jenerasyonlar boyunca kimyasallara maruz kalmasıyla genetik direnç geliştirmesi.”
Uzmanlar, bu nedenle tek uygulamalı şampuanların yeterli olmadığını, tedavinin 7–10 gün sonra mutlaka tekrarlanması gerektiğini vurguluyor.
Yeni Nesil Tedaviler Öne Çıkıyor
Bilimsel dergilerde yayımlanan yeni çalışmalar, kimyasal yoğunluğu düşük ama etkisi uzun süren formüllerin daha başarılı olduğunu ortaya koyuyor:
- Ivermektin ve Spinosad içeren losyonlar, tek uygulamada hem erişkin bitleri hem de yumurtaları hedefleyebiliyor.
- Dimetikon gibi silikon bazlı ürünler, bitlerin solunum yollarını kapatarak fiziksel etkiyle yok olmasını sağlıyor.
- Islak tarama (wet-combing) yöntemi, özellikle çocuklarda güvenli ve etkin bir alternatif olarak öne çıkıyor.
Harvard Tıp Fakültesi Dermatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Andrea M. Zaenglein, JAMA Dermatology dergisinde yayımlanan makalesinde şu değerlendirmede bulundu:
“Dirençle mücadelede anahtar, tedaviyi tek bir şampuana bırakmamak. Mekanik tarama, eş zamanlı aile tedavisi ve kontrol muayeneleri sürecin parçası olmalı.”
Okul Politikaları Değişiyor
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), 2025 güncellemesinde “bit veya yumurta tespiti halinde öğrencilerin okuldan uzaklaştırılmaması” gerektiğini duyurdu.
CDC’ye göre, bitlenme bir hijyen sorunu değil, yakın temasla bulaşan doğal bir durum. Bu nedenle çocukların eğitimden kopmaması, tedavinin evde takip edilmesi öneriliyor.
Türkiye İçin Öneriler
Sağlık Bilimleri Üniversitesi dermatoloji uzmanları, Türkiye’de özellikle kış aylarında artan bit vakalarına dikkat çekiyor.
Ebeveynlere şu önerilerde bulunuluyor:
- İlaç seçimi eczacı veya hekim önerisiyle yapılmalı,
- Evdeki tüm bireyler aynı gün kontrol edilmeli,
- Tarak, yastık kılıfı, toka gibi eşyalar kişisel kullanılmalı,
- Tedaviden 7 gün sonra yeniden tarama yapılmalı.
Uzmanlara göre, yanlış uygulamalar sadece bireysel başarısızlığa değil, toplum genelinde dirençli türlerin çoğalmasına da yol açıyor.
Sonuç
Bit tedavisinde başarı, yalnızca “bir losyon uygulamakla” değil, bilimsel yaklaşımlarla süreci bütüncül yönetmekle mümkün.
Küresel araştırmalar, doğru uygulandığında hem ilaçlı hem fiziksel yöntemlerin birlikte kullanılmasının en etkili strateji olduğunu gösteriyor.