Bunama olarak adlandırılan demans, zihinsel becerilerin zayıflaması durumuna verilen addır. Demans hastalığının bir türü olarak sınıflandırılabilen Alzheimer, aslında demansın en büyük nedenidir. Bununla birlikte zihinsel faaliyetlerin hasar görmesine neden olan birçok hastalık da demansa sebebiyet verebilir.
DEMANS NEDEN OLUR?
Sinir hücrelerinin ve bağlantılarının hasar görmesi ya da azalması demansa neden olur. Beyinde hasara uğrayan bölgeye bağlı olarak demans, insanları farklı şekillerde etkiler.
DEMANSIN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hafızaya yeni kaydedilen bilgilerin unutulması en belirgin semptomdur. Bunun dışında bir insanın, demans hastası olarak görülmesi için aşağıdaki işlevlerden en az ikisinde bozulma olmalıdır;
*Bellek
*İletişim ve dil
*Odaklanma ve dikkat etme yeteneği
*Muhakeme ve yargı
*Görsel algı
DEMANSI ÖNLEMEK MÜMKÜN MÜ?
Günlük rutinde ve hayat standartlarında bazı değişiklikler yapılması demansın başlamasını geciktirebilir ya da ilerlemesini yavaşlatabilir fakat tamamen önlemek mümkün değildir.
Yapılan araştırmalar orta yaş ve üstü sigara içmenin demans ve kan damarı (vasküler) hastalıkları riskini artırabileceğini göstermiştir. Sigarayı bırakmak bu riskleri azaltmaktadır.
Yine çalışmalar, kanda düşük D vitamini seviyesine sahip kişilerin Alzheimer hastalığı ve diğer demans türlerini geliştirme ihtimalinin daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Okuma, bulmaca çözme ve kelime oyunu oynama gibi zihinsel aktiviteler demansı geciktirir.
Fiziksel aktivite ve sosyal etkileşim, demansı geciktirir ve semptomlarını azaltabilir.
Sağlıklı beslenme ve kaliteli uyku da demansı önlemede önemli rol oynar.
DEMANSIN TEDAVİSİ NASILDIR?
Demansların tedavisi veya tedaviye cevabı demansın hangi tip olduğuna bağlı olarak farklılıklar göstermektedir. Şu an için demansların kesin bir tedavisi yoktur. Ancak bazı nedenlere bağlı (B12 vitamin eksikliği, troid hormon bozukluğu gibi) ortaya çıkan demaslarda eksik olanın yerine konulması ile kesin tedavi mümkündür. Bu hastaların tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar hem hastalığın seyrini yavaşlatabilmekte hem de bazı belirtilerin kısmen veya tamamen ortadan kalkmasına yardımcı olmaktadır. Bundan dolayı tüm demanslı hastaların bir psikiyatri ve nöroloji doktorunun takip ve tedavisinde olmaları hem hastalığın seyri açısından hem de hastaya bakım verenlerin yükünün azaltılması bakımından önemlidir.