Philadelphia'daki Jefferson Üniversitesi Hastanesi’nde Lazer Cerrahisi ve Kozmetik Dermatoloji Merkezi'nin doçenti ve direktörü Doç. Dr. Nazenin Saedi, kelimenin etimolojisine değinerek “Kelime, yapıştırıcı anlamına gelen Yunanca “kólla” kelimesinden gelir. Kolajenin güçlü lifleri, vücudunuzdaki şeyleri bir arada tutmak için yapıştırıcı gibi çalışır” dedi.
KOLAJEN CİLDİ DAHA GENÇ Mİ GÖSTERİYOR?
Dr. Saedi konuya ilişkin olarak, “Eklem sağlığı için çok önemli olan kolajen, vücudunuzun doğal olarak yaptığı bir proteindir. Vücudunuzdaki tüm proteinin yaklaşık üçte birini oluşturur. Ayrıca kırışıklıkları azaltmak için cildi elastik tutar. Bu nedenle kolajen takviyeleri son dönemde popüler oldu” açıklamasında bulundu.
VÜCUDUMUZDA 16 FARKLI KOLAJEN BULUNUYOR
Doç. Dr. Saedi, vücudumuzda bu önemli proteinin 16 farklı türü olduğunu belirterek şunları kaydetti:
“Vücudumuzdaki kolajenin çoğu tip I, II veya III'tür. Her birinin farklı bir işi var. Tip I deri, kemikler, tendonlar ve bağlar oluşturur. Tip II, kemikler arasındaki ve kulaklarınızdaki ve burnunuzdaki esnek doku olan kıkırdak yapmanıza yardımcı olur. Tip III, kaslar ve kan damarları oluşturmaya yardımcı olur.”
YAŞLANDIKÇA VÜCUTTA KOLAJEN MİKTARI AZALIYOR
Yaşlandıkça vücudun daha az kolajen ürettiğine deyinen Saedi, “Kaslarınız zayıflayabilir. Kâğıt gibi bir cildiniz de olabilir. Kolajen takviyesi almak bu semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir” dedi. Yaşlandıkça, bu türden lifli protein çok daha az miktarda bulunur.” Diyerek yaşa bağlı kolajen kaybının etkilerini açıkladı: “Deri sarkar ve ince çizgiler ve kırışıklarla aşınır. Eklemler yıpranır ve yaralanmalara daha yatkın hale gelir.”
Saedi şunları kaydetti:
“Zamanın yanı sıra, üç ana unsur kolajen seviyenizi düşürecektir: güneş ışığı, sigara ve şeker. Ultraviyole ışınlara çok fazla maruz kalmak kolajen liflerinin çözülmesine neden olur. Sigara dumanında bulunan kimyasallar zararlı olabilir, bu da cildin sarkmasına ve kırışmasına neden olabilir. Şeker, liflerin çapraz bağlanmasına ve dolaşmasına neden olur. Bu, cildinizi zamanla daha az elastik hale getirir.
KOLAJEN TAKVİYESİ SİVİLCE OLUŞUMUNU ENGELLEMİYOR
Saedi, kolajenin ciltteki her probleme iyi gelmediğinin altını çizerek şunları söyledi: “Kolajenin egzama veya atopik dermatit gibi cilt rahatsızlıklarını tedavi ettiğine dair hiçbir kanıt yoktur. Kolajen iğneleri sivilce izlerini tedavi etmeye yardımcı olabilirken, kolajen takviyelerinin sivilceyi durdurabileceğine veya tedavi edebileceğine dair hiçbir kanıt yoktur. Bununla beraber hiçbir çalışma, kilo vermeye yardımcı olduğunu göstermiyor.”
KOLAJEN KREMLERİNİN CİLTTEKİ ETKİLERİ NASILOLUR?
Saedi “Sentetik kolajen içeren cilt kremleri, vücudunuzdaki bu proteini güçlendirmenin etkili bir yolu olmayabilir. Cildinize koruyucu bir bariyer eklerler ve su kaybını durdururlar, ancak cildinizdeki miktarını artırmazlar. Cildinizi güneşten korumak daha iyidir, özellikle cildin daha hassas olabileceği yaşamın erken dönemlerinde” dedi.
KOLAJEN SEVİYESİNİ ARTIRAN GIDALAR
Doç. Dr. Saedi, gıdaların içindeki kolajen miktarı ile ilgili şöyle konuştu:
“Sağlıklı besinler yiyerek vücudunuzun daha fazla kolajen yapmasına yardımcı olabilirsiniz. Bunu yapmak için vücudunuz glisin ve prolin adı verilen amino asitleri bir araya getirir. Bu asitleri tavuk, balık, sığır eti, yumurta, süt ürünleri ve fasulye gibi yüksek proteinli yiyeceklerde bulabilirsiniz. C vitamini, çinko ve bakır gibi diğer besinler de rol oynar. Narenciye, domates ve yeşil yapraklı sebzelerde C vitamini alabilirsiniz. Çinko ve bakır için kabuklu deniz ürünleri, kabuklu yemişler, kepekli tahıllar ve fasulye gibi besinleri tercih edebilirsiniz.”
KEMİK SUYU KOLAJEN OLUŞTURMAYA YARDIMCI MI?
Saedi “Kolajen oluşturmaya yardımcı olan proteinler için bazı iyi kaynaklar kırmızı et, tavuk ve kemik suyu gibi gıdalardır. Kemik suyu yapmak için kemikleri 1-2 gün suda kaynatın. Bu, bazı kolajen proteinlerinin et suyuna karışmasını sağlar. Yine de vücudunuzda doğrudan cildiniz veya eklemleriniz için emilimi gerçekleşmez, doku oluşturmaya yardımcı olan amino asitlere ayırır.”
KOLAJEN TAKVİYESİNE İHTİYACIMIZ VAR MI?
“Dengeli beslenirseniz, vücudunuz muhtemelen ihtiyaçlarınız için yeterli kolajen üretir” diyen Nazanin Saedi, Kolajen takviyeleri ile ilgili çalışmaların çoğu küçük çaplı olduğunu ve sağlık üzerindeki etkilerini anlamak için daha büyük çalışmalara ihtiyaç olduğunu belirtti. Kolajen takviyesi denemek isteyenler içinse, herhangi bir yan etkisinin bulunmadığını söyledi.